BRUINE OOSTBALTISCHE KWARTSPORFIER

Afmetingen:
7,5 x 5,5 x 5,5 cm (op het gepolijste vlak)
Textuur:
Lichtbruin. Fijn tot middelkorrelig.
Beschrijving:
Dit type wijkt fundamenteel af van de gewone Bruine Oostzee Kwartsporfier.
De Bruine Oostzee Kwartsporfier heeft vele kleine kwartsen en enkele grotere.
Dit gesteente heeft weliswaar veel kleine kwartsen, maar ook veel grote bruine.
De kleur is bruin en niet grijs, zoals bij de Bruine Oostzee Kwartsporfier
het geval is. Dit gesteente heeft ook in grootte afwijkende veldspaten.
Vaak hoekig, centimetergroot en bestaand uit een mix van witte plagioklaas
en meer rode kaliveldspaat. De grafische vergroeiingen tussen kwarts en veldspaat
heeft dit gesteente wel gemeen met sommige Bruine Oostzee Kwartsporfieren.
Evenals in enkele gevallen de ringetjes van donker materiaal om de kristallen.
Een belangrijk kenmerk is dat chloriet vrijwel niet voorkomt in dit gesteente, terwijl het
één van de  kenmerken is van de Bruine Oostzee Kwartsporfier.
De buitenkant van de steen is heel expliciet. Hij verbleekt zodanig, dat er
een beige massa overblijft, rechts op de foto, waarin de donkerbruine ovale kwartsen
opvallende verschijningen zijn.
Onderzoek heeft uitgewezen dat de herkomst in de buurt moet liggen van de
Rode Oostzee Kwartsporfier.
Bijzonderheden:
Kwarts is bruin.
Vindplaats:
Emmerschans


Om één en ander te verduidelijken is een macro toegevoegd. Ontdek de verschillen met de macro
van de Bruine Oostzee Kwartsporfier onder Hoofdstuk 3.
De overeenkomsten zijn met pijlen aangegeven.


TWEEDE EXEMPLAAR

Afmetingen:
21 x 6 x 11,5 cm op het gepolijste vlak.
Textuur:
Licht roodbruin. Fijn tot middelkorrelig.
Beschrijving:
De grondmassa is roodbruin en bestaat uit veldspaat, kwarts en vegen hoornblende.
De veldspaten zijn vertegenwoordigd door twee generaties. De kleinere kaliveldspaten
en plagioklazen tot 3 mm zijn talrijk. Soms komen er wormvormige vergroeiingen voor
tussen kaliveldspaat en lichtgele plagioklaas. Soms komen er grafische vergroeiingen
voor tussen kwarts en kaliveldspaat. Heel fijne grafische vergroeiingen komen ook
voor in de grondmassa.
Onregelmatig verspreid over het gesteente komen een beperkt aantal forse hoekige
eerstelingen voor van kaliveldspaat en plagioklaas.
Er kan zoveel ruimte tussen deze eerstelingen zitten, dat ze in kleinere stenen van
dit type niet voorkomen.
De eerstelingen van kaliveldspaat (tot max. 15 mm) zijn iets lichter van kleur ten
opzichte van de grondmassa en zijn min of meer rechthoekig. Vaak zijn ze voorzien
van een dunne mantel van lichtrode plagioklaas. De kern is meestal opgebouwd uit
afwisselende lapjes vuilwitte plagioklaas en lichtrode kaliveldspaat. Dit fenomeen
komt ook voor bij een aantal Felsietporfieren van de Botnische Golf.
De plagioklazen zijn geelgroen van kleur, meestal onregelmatig hoekig en over het
algemeen wat groter dan de kaliveldspaten.
De eerstelingen van kwarts zijn talrijk en meestal ovaal gecorrodeerd.
Bijzonderheden:
Kwarts is bruingrijs.
Verschillen met de Bruine Oostzee Kwartsporfier zijn drieledig. Ten eerste heeft dit
gesteentetype veel meer grote ovale kwartsen, die bij elkaar in het gesteente liggen,
de grote eerstelingen van veldspaat zijn compleet anders van vorm en samenstelling
en ten derde komt er vrijwel geen chloriet voor.
Vindplaats:
Koning Willem Alexanderkanaal bij Oranjedorp.

Macro ter verduidelijking.




  De opbouw van de kaliveldspaat
  onderaan de bladzijde is nog net
  zichtbaar.

  Klik op de foto voor een vergroting.













DERDE EXEMPLAAR

Afmetingen:
8 x 8,5 x 9 cm op het gepolijste vlak.
Textuur:
Bruinrood. Fijn tot middelkorrelig.
Beschrijving:
In een voor het oog dichte, bruinrode, licht gedeformeerde grondmassa liggen de volgende
eerstelingen:
  • Baksteenrode kaliveldspaten van max. 5 x 2 mm. De meeste zijn echter slechts
    één of twee millimeter. Enkele exemplaren herbergen grafisch met veldspaat
    vergroeide kwarts. Deze vallen niet echt op in de grondmassa;
  • Gele, onregelmatig hoekige, idiomorfe plagioklaas van max. 5 x 2 mm. De meeste
    zijn echter slechts een paar millimeter groot. Sommige exemplaren zijn gegroepeerd.
  • Idiomorfe en ovale kwartsen van max. 7 x 4 mm. De meeste herbergen
    druppelvormige insluitsels van de grondmassa.
Bijzonderheden:
Het gesteente bevat gedeelten waar de lava kennelijk nog in beweging was, waardoor
vage stroompatronen zijn ontstaan. Een groot aantal mineralen is hierdoor niet
goed gevormd. Kwarts is bruin.
Vindplaats:
Prinses Margrietkanaal bij Spannenburg.

VIERDE EXEMPLAAR

Afmetingen:
11,5 x 6,5 x 9 cm op het gepolijste vlak
Textuur:
Lilarood. Fijn tot middelkorrelig
Beschrijving:
In een dichte lilarode grondmassa bestaande uit micrografische vergroeiingen 
van kaliveldspaat en kwarts, ligt een aantal deels hoekige en deels
afgeronde lichtrode kaliveldspaten en gelige plagioklazen. De grotere
kwartsen tot 4 mm zijn deels ovaal en deels onregelmatig afgerond. In een
aantal is materiaal uit de grondmassa binnengedrongen. Grotere
kaliveldspaten tot 1 cm zijn afgerond op de hoeken en een paar hebben een
mantel van gelige plagioklaas.
De grotere plagioklazen tot 1 cm zijn geel en hoekig.
Bijzonderheden:
Kwarts is bruin.
Er komen een paar kleine xenolieten van donker basisch materiaal voor.
Vindplaats:
Kadoelerweg, Kadoelen.

Macro van de steen rechts op de foto


   Let op de overeenkomsten
   met het tweede exemplaar.



















Terug naar hoofdstuk 2
Terug naar boven